Korenburgerveen en Bekendelle
donderdag 23 augustus 2012
voorbereid door Marianne en Arie
In augustus bezoeken we twee terreinen rond Winterswijk: ’s ochtends het Korenburgerveen, ’s middags Bekendelle.
Korenburgerveen
Het Korenburgerveen is het restant van een moerasgebied dat zich ooit uitstrekte over een groot deel van de Achterhoek en het aangrenzende Duitsland. Het vormt geografisch een geheel met het Meddosche Veen, het Vragenderveen en het Corlesche Veen. Het is onderdeel van het in 2005 door de overheid uitgeroepen Nationaal Landschap Winterswijk, een gebied van totaal bijna 22.000 ha. Het Korenburgerveen is tevens een Natura 2000 gebied.
De venen waartoe het Korenburgerveen behoort, zijn ontstaan na de laatste ijstijd. Vanaf de Middeleeuwen tot in de twintigste eeuw werd er turf gestoken en werden grote delen ontwaterd en afgegraven. Aan het begin van de vorige eeuw namen boeren het veengebied verder in gebruik. Om het gebied nog droger te maken werd overtollig water weggepompt. Vanaf 1918 kocht Natuurmonumenten delen van het Korenburgerveen om te voorkomen dat deze ontginningen verder gingen.
Het natuurreservaat Korenburgerveen bestaat uit hoogveen, heide en voedselarme graslanden met planten als veenmossen, zonnedauw, wollegras, veenpluis, orchideeën, parnassia, lavendelheide, wilde gagel en rijsbes. Van de amfibieën en reptielen noemen we heikikker en ringslang. Het gebied is ook voor vlinders interessant. We hopen in augustus op de zilveren maan en misschien nog de grote weerschijnvlinder en de kleine ijsvogelvlinder.
kleine ijsvogelvlinder
Het gebied heeft in de loop van de vorige eeuw steeds meer te kampen gekregen met verdroging en de instroom van voedselrijk water. Van 2000 tot 2005 is door Natuurmonumenten een groot herstelplan uitgevoerd om het proces van hoogveenvorming weer mogelijk te maken en zeldzame planten- en diersoorten te behouden. Met een Europese subsidie heeft Natuurmonumenten damwanden geplaatst die het regenwater vasthouden en daarmee verdroging tegengaan. Vervuild oppervlaktewater kan nu ook niet langer het Korenburgerveen in stromen. Ter plekke zullen we hierover ongetwijfeld meer horen.
Bekendelle
Bekendelle ligt ten zuiden van Winterswijk nabij het buurtschap Woold. Door het gebied slingert de Boven-Slinge. Dus hoge, afkalvende buitenoevers (broedplaats voor ijsvogel) en aangroeiende binnenoevers.
de Slinge
Door een kleinschalig mozaïek van snelle overgangen van natte naar drogere stukken komen over kleine afstanden binnen het gebied meerdere bosgemeenschappen voor.
In de bedding van vroegere meanders komt het gewone elzenbroekbos voor. Dit lage deel van het gebied loopt bij hoge beekpeilen onder. Op de lagere delen van de oeverwal komt het vogelkers-essenbos voor, op de hogere delen het esssen-iepenbos en eiken-haagbeukenbos (noordoever) of het wintereiken-beukenbos (zuidoever).
In de beekbegeleidende bossen komt de zeldzame middelste bonte specht voor.
De beek leende zich destijds uitstekend voor de bouw van watermolens. De molen van Berenschot, waar we na onze middagwandeling ’s avonds zullen dineren, dateert uit 1652 en is tot 1987 in bedrijf geweest, op het laatst om mengvoeders te produceren. Het ambachtelijke deel van de molen werd in 1984 gerestaureerd. Het andere deel van de watermolen, waar vroeger de meelzakken lagen opgestapeld, is in authentieke staat hersteld en in 1991 geopend als restaurant. Rond de watermolen is de grote gele kwikstaart een veel geziene vogelsoort.
De waterkwaliteit van de beek is de laatste jaren sterk verbeterd, waardoor de zeldzame bosbeekjuffer, een libellensoort, weer aanzienlijk is toegenomen.
Rond Bekendelle treffen we een coulisselandschap aan met kleine, onregelmatige percelen, omzoomd door houtwallen, bochtige wegen en schilderachtige Saksische boerderijen, waaronder soms grote, monumentale, zoals boerderij Meerdink aan de Wooldseweg, vlakbij de watermolen. Deze boerderijen dateren uit de tijd dat de scholtenboeren hier heer en meester waren. Deze machtige boeren dreven een lucratieve handel met het westen van het land, waardoor ze nog meer grond konden opkopen. Pas in de 20e eeuw raakte het grootgrondbezit versnipperd en kwam het beheer gedeeltelijk in handen van natuurbeschermingsorganisaties. Zo werd een deel van Bekendelle door Natuurmonumenten verworven. Ook Bekendelle is een Natura 2000 gebied en onderdeel van het Nationaal landschap Winterswijk
Programma
We treffen elkaar om 10.00 uur bij de koffie met iets erbij in het kantoor van Natuurmonumenten achter de woning “Den Oppas”, Korenburgerveenweg 2, 7102 GD Winterswijk (tel. 0543 51 39 41, Arie mobiel 06-51 46 52 52).
Hoe daar te komen?
Rij vanuit het zuiden en westen over de A12 richting Duitsland. Neem na Zevenaar de afslag richting Doetinchem (A18). Volg de A18/N18 tot aan Groenlo. Sla daar rechtsaf de N319 richting Winterswijk op. Na 7 km zie je aan de rechterkant (even voor de bushalte) een bord met de aanduiding “Rommelgebergte”. Sla daar rechtsaf de Meekertweg op. Aan het eind linksaf over het spoor. Direct rechts is Den Oppas. Graag auto’s parkeren langs de kant van de weg of geheel achter de achterste houtloods (niet direct achter Den Oppas!).
Mensen die uit het noorden en noordwesten komen, kunnen het beste vanaf Zutphen de N319 (richting Vorden en Ruurlo) naar Groenlo nemen en van daaruit de N319 blijven volgen zoals in vorige alinea aangegeven.
De mensen die op de minicamping ’t Voorde logeren (zie verderop), rijden vanaf de camping linksaf de Corleseweg op, nemen op de eerste rotonde van de ringweg rond Winterswijk de derde afslag (N319 richting Groenlo), gaan bij de tweede rotonde rechtdoor en slaan bij de derde rotonde linksaf. Sla na ruim 1 km linksaf de Meekertweg op. Mensen die in Nieuw Beusink overnachten, rijden terug naar de N319, slaan daar rechtsaf om na 100 m linksaf de Meekertweg op te rijden. Zie voor vervolg onder de route vanaf Groenlo.
Na de koffie houdt Cor Stikker van Natuurmonumenten (en oud-NJN-er) een korte inleiding. Daarna maken we met hem vanaf Den Oppas een wandeling door het Korenburgerveen, waarbij wij tot in de kern van het veengebied zullen doordringen, een wandeling van 5 km, waarover we zo’n twee-en-een-half uur zullen doen.
We lunchen te velde, bij slecht weer na terugkeer in het kantoor van Natuurmonumenten (met sanitaire voorzieningen). Op deze wandeling zijn laarzen nodig. Het lijkt ons verder aan te raden om een repellent tegen muggen mee te nemen als je gevoelig bent voor muggensteken.
Berenschot’s Watermolen
Na onze wandeling door het Korenburgerveen rijden we naar Berenschot’s Watermolen, Wooldseweg 74, 7108 AB Winterswijk-Woold (0543 56 43 47). Rij vanaf Den Oppas terug naar de N319, sla daar rechtsaf. Na ruim 1km neem je op de eerste rotonde (ringweg rond Winterswijk) de eerste afslag, bij de tweede rotonde rij je rechtdoor, bij de derde rotonde neem je de derde afslag en vervolg je de ringweg tot je het bord richting Woold tegenkomt. Sla daar rechtsaf de Wooldseweg op tot je na 2,5 km aan je rechterhand de aanduiding Berenschot’s Watermolen ziet. Parkeer achter de watermolen (over de brug linksaf).
Er zijn dan twee mogelijkheden: een korte wandeling langs de Boven-Slinge maken met Marianne en daarna heerlijk uitrusten op het terras van de watermolen (met grote gele kwikstaarten) of een wat langere wandeling met Arie maken door het mooie, kleinschalige landschap van Winterswijk met zijn typische boerderijen. Ook deze excursie keert terug naar het terras van de watermolen. Na de borrel zullen we hier ook het avondeten genieten. Wij kunnen een tweegangen menu nuttigen voor € 20 per persoon.
Het menu omvat een vegetarische romige bosuiensoep en een keuze uit drie hoofdgerechten: (1) diverse soorten visfilet in een romige vissaus (op ons verzoek geen zalm erbij), (2) biefstuk met kruidenboter en (3) paprika met nootjes, fruit, groentes en kaas (vegetarisch).
Overnachtingsmogelijkheden
Voor mensen die de nacht(en) ervoor of erna ter plekke willen logeren, zijn er vele mogelijkheden. We hebben gezocht naar een camping waar ook niet-kampeerders kunnen overnachten en naar een rustig gelegen bed & breakfast. Zelf rechtstreeks reserveren: wacht daar niet te lang mee! Het is nog vakantie voor het noorden van het land.
Minicamping ’t Voorde (fam. Van Eerden), Corleseweg 84, 7119 AB Winterswijk-Corle (www.minicamping-voorde.nl, tel. 0543 51 20 92, e-mail voordes84@hotmail.com).
Prijzen per nacht: € 3,75 per persoon, camper € 4,50, tent € 4,00, elektra € 1,80, auto € 0,50, toeristenbelasting € 1,10. Op de dag van aankomst ben je welkom vanaf 14.00 uur.
Op de camping staat één trekkershut. Deze bevat een slaapkamer met een tweepersoonsbed en een slaapkamer met twee eenpersoonsbedden. Beddengoed en dekens zijn aanwezig. Gemeenschappelijke keuken. Gemeenschappelijke toiletten en douches via aangrenzende recreatiezaal bereikbaar. Prijs voor één persoon € 30 voor eerste nacht (€ 20 voor elke volgende nacht), voor twee personen € 40 voor eerste nacht (€ 30 voor elke volgende nacht), voor drie personen € 50 voor eerste nacht (€ 40 voor elke volgende nacht), voor vier personen € 60 voor eerste nacht (€ 50 voor elke volgende nacht). Men dient zelf voor het ontbijt te zorgen.
Routebeschrijving:
Vanuit Winterswijk neem je de N312 richting Lichtenvoorde. Na ongeveer 4 km vind je de camping aan de rechterzijde.
Vanuit Lichtenvoorde (passeer je op de N18) rijd je over de N312 richting Winterswijk. Na ongeveer 5 km zie je de camping aan de linkerzijde van de weg liggen.
Vanuit Aalten (sla op de N18 bij
Varsseveld af naar N318 richting Aalten), vervolg de N318 in de richting
Winterswijk, rijd door tot je aan de linkerzijde een molen ziet. Sla daar
linksaf de Meenkmolenweg op. Aan het einde ga je linksaf de Corleseweg op
(N312). Na ongeveer 800 m ligt de camping aan de rechterkant.
Bed & Breakfast Nieuw Beusink, Nieuw Beusinkweg 20, 7103 DJ Winterswijk (tel. 0543 84 08 57, e-mail info@nieuwbeusink.nl). Prijs voor standaardkamer € 55 voor één persoon, € 89 per nacht voor twee personen (€ 2,50 korting per persoon indien reservering verloopt via het reserveringssysteem: google naar “Bed & breakfast Nieuw Beusink”). In de prijs zijn het ontbijt en de toeristenbelasting inbegrepen.
Routebeschrijving:
Vanuit Groenlo (N319) komend, sla je 100 m nadat je aan de rechterkant het bord met de aanduiding “Rommelgebergte” bent gepasseerd, linksaf de Morskers Driehuisweg op. Na 300 m rechtsaf de Honesweg (= richting waterzuiveringsinstallatie). Na 900 m rechtsaf de Ravenhorsterweg op. Na ruim 200 m ga je linksaf de brug over (dat is de tweede brug aan de linkerkant nadat je de Ravenhorstweg bent opgegaan) de Nieuw Beusinkweg op. Het lijkt erop dat je over het erf van de boer gaat, maar dat is maar schijn. De weg loopt door. Na 350 m vind je Nieuw Beusink aan je linkerkant (even voorbij Nieuw Beusinkhof).
Vanuit Winterswijk (N319) na 1 km rechtsaf de Morskers Driehuisweg op. Zie verder de routebeschrijving vanuit Groenlo.
Opgave excursie
Graag vóór woensdag 15 augustus aan Marianne en Arie (a.l.spaans@planet.nl of 026 44 23 748) doorgeven of je al dan niet naar Winterswijk komt en, als je komt, of je als hoofdgerecht vis, vlees of een vegetarisch gerecht wilt.